๐ฌ ์ธํธ๋ก
์ ์์๊ฑฐ๋์์์ ์ํ์ด๋ ์ ํ๋ธ, ์ํ, ์์ ์คํธ๋ฆฌ๋ฐ ์๋น์ค์์์ ์ฝํ ์ธ , SNS์์๋ ์น๊ตฌ๋ ํน์ ๊ทธ๋ฃน์ ์ถ์ฒํ๋ค. ๋ด์ค์ฌ์ดํธ์์๋ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ์ถ์ฒํ๊ธฐ๋ ํ๋ฉฐ, ๊ฒ์ ์์ง์์๋ ๊ฒ์์ ๋ํ ๋งํฌ๋ฅผ ์ถ์ฒํ๋ ๋ฑ ๊ณ ๊ฐ์ด ์ ํธํ๋ ์ํ์ด๋ ์๋น์ค๋ฅผ ์ถ์ฒํ๋ ๊ฒ์ ์ถ์ฒ ์์คํ ์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค.
์ถ์ฒ ์์คํ ์ ๊ฐ์ธ์ด๋ ๊ทธ๋ฃน์ ์ ํธ์ ๊ธฐ๋ฐํ์ฌ ๊ณ ๊ฐ, ์ฌ์ฉ์์ ์์ฌ๊ฒฐ์ ์ ๋์์ ์ฃผ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ํนํ Long tail business์์ ํ์์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ฉฐ, Long tail business๋ ์๋์ ๋คํ์ข ์ ์ํ(์ฃผ๋ฌธํ ์ฝํ ์ธ , ๋์ ๋ฑ)์ ํ๋งคํ๋ ์ฌ์ ์ผ๋ก ์๊ทธ๋ฃน, ๊ฐ๋ณ๊ณ ๊ฐ์ ๊ฐ์ธํ๋ ๋ง์ผํ ์ ๋ต์ ์ทจํ๋ค. ์ด๋ ์ถ์ฒ ๊ฐ์ฒด๋ฅผ ํญ๋ชฉ(item)์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
1๏ธโฃ ์ถ์ฒ ์์คํ ์ ์ ํ
๋ด์ฉ๊ธฐ๋ฐ(CB; Content-Based)
๊ณ ๊ฐ์ ๊ฐ๋ณ์ ์ธ ์ ํธ๋๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํญ๋ชฉ๋ค์ ์ ํํ์ฌ ์ถ์ฒ
๋ด์ฉ๊ธฐ๋ฐ ์ถ์ฒ์ ๊ฒ์์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค → user profile = query, ์ํ์งํฉ = ๋งค์นญํ ๋ฌธ์
1. ์ฌ์ฉ์ ์ทจํฅ ๋ถ์ : "๋ด๊ฐ ๊ณผ๊ฑฐ์ ์ข์ํ๋ ๊ฒ๋ค์ ์ด๋ ์ฅ๋ฅด์ธ๊ฐ?"
์ฌ์ฉ์ ์๋ต(user feedback)*์ผ๋ก๋ถํฐ ์ทจํฅ(preference)์ ํ์ตํ์ฌ user profile์ ์์ฑ
- ๋ช ์์ ์๋ต : ์ฌ์ฉ์๊ฐ ๊ฐ ํญ๋ชฉ์ ๋ํด ํ๊ฐ
- ์ ์ฌ์ ์๋ต : ์์คํ ์ ์ ์ฅ๋ ์ฌ์ฉ์ ํ๋(์ฌ์ฉ์ ๋ก๊ทธ=Clickstream data)
2. ํญ๋ชฉ์ ๋ถ๋ฅ : "๊ฐ ํญ๋ชฉ์ด ์ด๋ ์ฅ๋ฅด์ ์ํ๋๊ฐ?"
ex. ๋ด์ฉ ๊ธฐ๋ฐ์ ๋ด์ค ์ถ์ฒ ์์คํ
- ๋ด์ค ์์ฑ ๋ฐ์ดํฐ : M๊ฐ์ ๋จ์ด์ N๊ฐ์ ๋ด์ค๊ธฐ์ฌ
- ๊ฐ ๊ธฐ์ฌ์ ๋ํ๋ ๋จ์ด์ ๋น๋์๋ฅผ ๊ณ์ฐํ ๋ฌธ์๋ฒกํฐ์์ ์ ์ฌ๋๋ฅผ ๊ณ์ฐํ์ฌ ์ต๊ทผ์ ์ด์์ ํ์
ํ์ ํํฐ๋ง(CF; Collaborative Filtering)
๋์ ๋น์ทํ ์ทจํฅ์ ๊ฐ์ง ์ฌ๋๋ค์ ๋งค์นญํ๊ณ , ๊ทธ ์ฌ๋๋ค์ด ์ข์ํ๋ ํญ๋ชฉ์ ๋ด๊ฒ ์ถ์ฒ
์ ์ฌํ ์ทจํฅ์ ๊ฐ์ง๋ ์ฌ๋๋ค์ ๋งค์นญํ์ฌ ์ถ์ฒ์ ์์ฑ. ์ ํํ ๋งค์นญ์ ์ํด์ ์ถฉ๋ถํ ์ฌ์ฉ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ๊ฐ ํ์ํ๋ฉฐ, ์ ์ฌํ ์ทจํฅ์ ์ฌ์ฉ์๋ค์ด ๋ง์ด ๊ฒ์๋๋๋ก ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์ฐธ์ฌํด์ผ ํจ. ํนํ ์ํ๋ ๋์์ ๊ฐ์ด ๋ง์ ๋ฐ์ดํฐ์๋ ์ฌ์ฉ์ ์๋ต์ด ์ถฉ๋ถํ ๋ง์์ผ ํ๋ค.
ex. ํ์
ํํฐ๋ง์ ์ฌ์ฉํ ์ํ ์ถ์ฒ ์์คํ
- M๋ช
์ ์ฌ์ฉ์์ N๊ฐ์ ์ํ ํ๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ
- ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ํ(์์ดํ
)์ 5๋จ๊ณ๋ก ํ๊ฐํ๊ณ , ๋น ์
์ ์๋ตํ์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก 0์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผ
- ์ฌ์ฉ์๋ณ ์ ์ฌ๋๋ฅผ ๊ณ์ฐํ์ฌ ์ต๊ทผ์ ์ด์์ ํ์
2๏ธโฃ ์ฌ๋ก์ฐ๊ตฌ: Amazon.com
"Customers who bought this item also bought" ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณต
- ํญ๋ชฉ๊ฐ CF = Item-to-item CF (์ ์ฌํ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์๋ ์ ์ฌํ item์ ์ฐพ๋๋ค)
- ๊ฐ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ๊ตฌ๋งค๋ ํญ๋ชฉ์งํฉ์ ์ ์ฅ(ํ ์ด๋ธ์ ๊ฐ ์ ์ ์ฌ์ฉ์์ ํญ๋ชฉ ๊ตฌ๋งค์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ์)
- ๊ฐ ํญ๋ชฉ ์์ ๋ํด ์ ์ฌ๋๋ฅผ ๊ณ์ฐ (์คํ๋ผ์ธ์ผ๋ก ๊ณ์ฐํด๋ )
- ์ผํ ์ค ๋ด๊ฐ ์ ํํ ํญ๋ชฉ๊ณผ ์ ์ฌํ ํญ๋ชฉ๋ค ์ค ์ธ๊ธฐ์๋ ํญ๋ชฉ์ ์ถ์ฒ (์จ๋ผ์ธ์ผ๋ก ๋น ๋ฅธ ๊ณ์ฐ)
"Amazon Personal Recommendations"
- ์ฌ์ฉ์๊ฐ CF ๊ธฐ๋ฐ์ ๋งค์นญ
- ๋ด๊ฐ ์์ ํ ๋์๋ฅผ ์ ๋ ฅํ๊ณ ์ด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋์์ถ์ฒ์ ๋ฐ์
- ์ฌ์ฉ์ ๋ฐ์์ ์์ง ์๋จ์ผ๋ก ๋ด๊ฐ ์ฝ์ ๋์์ ๋ํ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ ๋ ฅํจ
3๏ธโฃ ์ฌ๋ก์ฐ๊ตฌ: MovieLens Recommendations
- ์ฌ์ฉ์๋ ๋ณธ ์ํ๋ฅผ 10๋จ๊ณ๋ก ํ๊ฐํ๋ค
- GroupLens ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ํ๊ฐ์์ธก์ ์ฌ์ฉ
- ์ฌ์ฉ์๋ค์ 10๋จ๊ณ ํ๊ฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์์์ ์ํ์ ๋ํ ์์์ ์ฌ์ฉ์ ํ๊ฐ๋ฅผ ์์ธก
- ์์์ ์ํ์ ๋ํ ํ๊ฐ = ๋ค๋ฅธ ์ฌ์ฉ์๋ค์ ํ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์คํ๊ท
- ๊ฐ์ค์น = ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์๊ด๊ด๊ณ = ์ ์ฌ๋๋ฅผ ๊ณ์ฐํจ
- ์์ธก์ฑ๋ฅ : ์ค์ ์ฌ์ฉ์์ ํ๊ฐ์ ์ถ์ฒ ์์คํ ์ ํ๊ฐ ์์ธก์ ์ค์ฐจ
- p - prediction, r - rating, r-bar - average rating, w - similarity(์ ์ฌ๋)
- a - active user(ํ์ฌ ์ฌ์ฉ์), u - user(์ ์ฒด ์ผ๋ฐ ์ฌ์ฉ์), i - item(ํญ๋ชฉ ๋ฒํธ)
- ์ข๋ณ) Active user 'a'์ item 'i'์ ๋ํ ํ๊ฐ๋ฅผ ์์ธก
- ์ฐ๋ณ) item i์ ๋ํ ํ๊ฐ = ๋ค๋ฅธ user๋ค์ ํ๊ฐ์ ๊ฐ์ค ํ๊ท | ๊ฐ์ค์น = user๊ฐ ์ ์ฌ๋
- ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ ๊ทํ๋ ์์ธก๊ฐ์ User a์ ํ๊ฐ์ ํ๊ท ๊ฐ์ ๋ํด ์ค์ ์์ธก ๊ฐ์ ๊ณ์ฐํ๋ค
3๏ธโฃ ํ์ ํํฐ๋ง(CF) ๋ฐฉ๋ฒ์ issue๋ค
- ํ๊ฐ์ ํฌ์์ฑ : ๋ง์ ํญ๋ชฉ๋ค์ ๋ํด ์ถฉ๋ถํ ํ๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์์ด ์ ์ฌํ ์ทจํฅ์ ์ฌ์ฉ์๋ฅผ ์ฐพ๊ธฐ๊ฐ ํ๋ฆ
- ์์คํ ๊ตฌ์ถ์ ์ด๊ธฐ๋จ๊ณ์ ํ๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ, CF์ CB๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ๋ค
- ์ ๊ทํญ๋ชฉ์ ์ถ์ฒ : CF๋ฐฉ๋ฒ์์๋ ์ ๊ท ํญ๋ชฉ์ด ์ถ์ฒ๋์ง ์๋๋ค
- ํ๋ผ์ด๋ฒ์ ๋ฌธ์ : ๊ณ ๊ฐ์ ์ทจํฅ์ ๋ณด๊ฐ ๋ ธ์ถ๋ ์ ์๋ค๋ ์